Prawa dostępu¶
Wstęp¶
W systemie Linux każdy plik ma przypisane prawa dostępu dla właściciela pliku, grupy użytkowników i wszystkich innych. Prawa określane są za pomocą ciągu znaków rwx i można je zobaczyć używając polecenia ls -l.
Kolejność uprawnień¶
| d | rwx | rwx | rwx |
|---|---|---|---|
| Typ pliku | Uprawnienia właściciela pliku | Uprawnienia dla grupy | Uprawnienia dla pozostałych |
Typ uprawnień¶
| Wartość ósemkowa | Oznaczenie | Znaczenie |
|---|---|---|
| 4 | r | Prawo do odczytu |
| 2 | w | Prawo do zapisu |
| 1 | x | Prawo do wykonywania |
| Wartość ósemkowa | Oznaczenie | Prawa dostępu |
|---|---|---|
| 7 | rwx | czytanie, pisanie, wykonywanie |
| 6 | rw- | czytanie i pisanie |
| 5 | r-x | czytanie i wykonywanie |
| 4 | r-- | czytanie |
| 3 | -wx | wykonywanie i pisanie |
| 2 | -w- | pisanie |
| 1 | --x | wykonywanie |
| 0 | --- | brak |
Typ pliku¶
| Oznaczenie | Znaczenie |
|---|---|
| - | Zwykły plik |
| d | Katalog |
| l | Dowiązanie symboliczne |
| s | Gniazdo |
| f | FIFO |
| c | Urządzenie znakowe |
| b | Urządzenie blokowe |
Nadanie uprawnień¶
Do zmiany uprawnień nadanych plikowi służy polecenie chmod. Aby móc zmienić uprawnienia, musimy mieć do tego odpowiednie prawa, tzn. być właścicielem pliku, albo administratorem.
chmod¶
Składnia polecenia wygląda następująco:
chmod [uprawnienia] [plik]
Przykład¶
chmod 600 plik.txt
Oznacza nadanie uprawnień do czytania i pisania właścicielowi pliku (6) i brak uprawnień dla grupy (0) i pozostałych użytkowników (0).
Zmiana uprawnień¶
Za pomocą polecenia chmod możemy nie tylko nadawać uprawnienia, ale także modyfikować już nadane. Wówczas, zamiast podawać pełne uprawnienia, użyjemy składni:
[jednostka][operacja][uprawnienia]
Dozwolone oznaczenia jednostki¶
| Oznaczenie | Znaczenie |
|---|---|
| u | Użytkownik (user) |
| g | Grupa (group) |
| o | Pozostali (others) |
| a | Wszyscy (all) |
Dozwolone operacje¶
| Oznaczenie | Znaczenie |
|---|---|
| + | Dodanie uprawnienia |
| - | Usunięcie uprawnienia |
| = | Ustanowienie uprawnienia |
Przykład¶
chmod u+rx plik.txt
Oznacza dodanie uprawnień do czytania i wykonywania właścicielowi pliku.